BALIK YAĞI NEDİR?
Balık yağı, balık dokusundan elde edilen yağdır. Genellikle ringa balığı, ton balığı, hamsi ve uskumru gibi yağlı balıklardan elde edilir. Ancak morina karaciğeri yağı gibi, bazen diğer balıkların karaciğerlerinden üretilir. Omega 3, insan vücudu tarafından üretilmeyen ve bu yüzden mutlaka dışarıdan alınması gereken yağ asitleridir ve faydaları saymakla bitmez.
BALIK YAĞININ FAYDALARI NELERDİR?
Vücudumuzun balık yağı ihtiyacı direkt olarak balık yiyerek ya da besin takviyeleri şeklinde alınarak giderilebilir. Omega 3 yağ asitleri gibi yararlı yağları içeren balıklar arasında orkinos, ton balığı, mersin balığı, sardalye ve lüfer yer alır.
Harward Tıp Fakültesi’nde yapılan araştırmalarda EPA ve DHA’nın hamilelikte çok önemli olduğunu ortaya koymuştur. DHA, cenin ve bebeğin normal gelişimi için beyin zarının yüzde 15-20, retinanın da yüzde 30-60’ının oluşmasına yardım eder. Hamileliğin özellikle son 3 ayında anneden bebeğe önemli ölçüde Omega-3 yağ asitleri iletilir. Son yapılan çalışmalarda kanında Omega-3 yağ asitleri seviyesi düşük olan çocukların büyük ölçüde davranış bozukluğu, öğrenme güçlüğü ve sağlık problemlerinin yaşadığı belirtilmiştir.
Balık yağı birçok açıdan oldukça faydalıdır. Genellikle kalp ve dolaşım sistemiyle ilgili olarak önerilir. Bazıları balık yağını tansiyonu veya kandaki trigliserit (kolesterole bağlı yağlar) oranını düşürmek için kullanır. Balık yağı ayrıca kalp rahatsızlıkları ve krizini önleyici olarak da bilinir.
Yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkan bulgular balık yağının kolesterolü gerçekten düşürdüğünü ve kalp hastalıklarına iyi geldiğini göstermektedir. Ancak elbette aşırı tüketim söz konusu olduğunda kalp krizi riskini de artırdığı açıkça görülmektedir.
Balık beynin gıdası olarak bilinir çünkü balık tüketen bazı insanlarda depresyona, dikkat eksikliğine ve diğer bilişsel rahatsızlıklara iyi geldiği görülmüştür.
Bazıları balık yağını göz kuruluğu ve yaşa bağlı gelişen sarı nokta hastalığına tedavi amaçlı tüketmektedir.
Kadınlar balık yağını ağrılı adet dönemlerini engellemek, göğüs ağrılarını dindirmek ve düşük, yüksek tansiyon, erken doğum gibi hamilelikte görülebilecek sorunlara karşı tercih etmektedir.
Balık yağı ayrıca diyabet, astım, gelişim bozuklukları, hareket bozukluğu, disleksi, obezite, böbrek rahatsızlıkları ve kemik erimesine çare olarak kullanılır. Balık yağı bazı durumlarda kalp nakli sırasında oluşabilecek komplikasyonlar arasında yer alan yüksek tansiyon ve böbrek rahatsızlıkları için de önerilir. Koroner arter baypas ameliyatı için ise kan damarlarının kapanmasını önlediği bilinmektedir.
Balık yağı, içerisinde bulunan D vitamini sayesinde kemiklerin güçlenmesini sağlar. Boy uzatması ile ilgili herhangi bir bilimsel bir veri olmadığı için direkt "Boy uzatır" değil, "Boy uzamasına dolaylı bir şekilde katkı sunar" demek daha doğrudur.
Balık yağıları genelde orkinos, somon ve ton balığı gibi yağ asitleri yönünden zengin balıklardan elde edilir. Bozulmalarını engellemek için genelde içlerine az miktarda E vitamini de eklenir. Ayrıca kalsiyum, demir veya A, B1, B2, B3, C veya D vitaminiyle de zenginleştirilmiş olabilir. Doktor tavsiyesiyle kapsül ve şurup formunda üretilen balık yağlarına başvurulabilir.
Yapılan araştırmalar, yeterince omega 3 almayan kişilerin göz hastalığı riskinin daha yüksek olduğunu gösteriyor.Balık yağı, güçlü antienflamatuar etkilere sahiptir ve özellikle romatoid artrit olmak üzere enflamatuar hastalıkların semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.Cilt, yaşlanma veya çok fazla güneşe maruz kalma sonucu hasar görebilir. Balık yağı takviyeleri, sağlıklı cildin korunmasına yardımcı olabilir. Omega-3 yağ asitleri, hamilelik döneminde bir bebeğin erken büyümesi ve gelişmesi için hayati öneme sahiptir. Annelerde veya bebeklerde balık yağı takviyeleri, el-göz koordinasyonunu geliştirebilir, ancak öğrenme ve IQ üzerindeki etkileri için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Balık yağı takviyeleri, obez bireylerde yaygın olarak görülen karaciğer yağlanması semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Özellikle EPA açısından zengin olan balık yağı takviyeleri depresyon belirtilerini azaltmaya yardımcı olur.Çocuklarda davranış bozuklukları, öğrenmeye ve gelişmeye engel olabilir.
Balık yağı takviyelerinin hiperaktiviteyi, dikkatsizliği ve diğer olumsuz davranışları azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir. Daha fazla balık yiyen insanlar yaşa bağlı olarak daha yavaş zihinsel düşüş yaşarlar. Ancak, balık yağı takviyelerinin yaşlı bireylerde zihinsel gerilemeyi önleyip önleyemediği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Daha yüksek Omega 3 alımı, kemik hastalıklarının önlenmesine yardımcı olabilecek daha yüksek kemik yoğunluğu ile ilişkilidir.
Balık yağı kullanımının belli bir zaman aralığı bulunmamaktadır. Ancak yüksek lif içeren besinlerle birlikte tüketilmemesi ve tercihen yüksek yağlı yiyeceklerden sonra tüketilmesinin daha faydalı olacağı düşünülmektedir.
EPA ve DHA omega-3’ün yapı taşını oluşturan yağ asitleridir. EPA kalp sağlığı, çocuk gelişimi, yağ yakımı desteği sağlarken; DHA ise beyin, göz ve cilt sağlığında önemli rol oynar.
Beyin gelişimi ve beyin fonksiyonlarının düzgün bir şekilde çalışmasında etkili olan balık yağı, dolayısıyla bilişsel fonksiyonları olumlu yönde etkileyebilir.
Bu yazımızda sizlerle Omega 3 Balık Yağı hakkında bilgiler paylaştık. Doğallık ve sağlık adına daha bir çok bilgiye ulaşmak için mutlaka @adaşifa instagram adresimizi takip etmenizi tavsiye ederiz.